Ανησυχητική αύξηση κρουσμάτων καρκίνου του στόματος

Αυξάνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς τα κρούσματα καρκίνου του στόματος. Τα τελευταία δέκα χρόνια τα περιστατικά έχουν αυξηθεί κατά 25% και κάθε χρόνο καταγράφονται περισσότερα από 300.000 νέα κρούσματα σε όλο τον κόσμο.

Τα παραπάνω τονίστηκαν σε ημερίδα που διοργάνωσε ο Οδοντιατρικός Σύλλογος Πειραιώς με το Ειδικό Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιά «Μεταξά», με θέμα «Ογκολογικός ασθενής», το Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2019, στο Ίδρυμα Ευγενίδου.

Όπως τόνισε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο επίκουρος Kαθηγητής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής του ΕΚΠΑ Λάμπρος Γκουτζάνης, ο καρκίνος του στόματος αποτελεί σοβαρό πρόβλημα της δημόσιας υγείας, λόγω της συχνότητάς του και λόγω του χαμηλού ποσοστού επιβίωσης των ασθενών. «Παρ’ όλες τις εξελίξεις στην αντιμετώπιση της νόσου και τις βελτιωμένες μορφές θεραπείας το ποσοστό επιβίωσης δεν έχει βελτιωθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες» ανέφερε ο κ. Γκουτζάνης.

Το ποσοστό πενταετούς επιβίωσης για τους ασθενείς με καρκίνο στο στόμα ανέρχεται στο 81,9%, αλλά πέφτει δραματικά στο 46,4% για τους ασθενείς με επέκταση της νόσου στους επιχώριους λεμφαδένες και στο 21,1% γι’ αυτούς που βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο.

Ο καρκίνος του στόματος είναι μία δύσκολα αντιμετωπίσιμη νόσος, της οποίας η έκβαση όταν διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο είναι συνήθως μοιραία, σημείωσε ο κ. Γκουτζάνης, υπογραμμίζοντας πως μεγάλος αριθμός ασθενών απευθύνεται στους ιατρούς όταν η νόσος είναι πλέον σε προχωρημένο στάδιο. «Δυστυχώς, μόλις το 31% των καρκινωμάτων του στόματος διαγιγνώσκεται σε αρχικό στάδιο» επισήμανε ο κ. Γκουτζάνης.

Παράγοντες κινδύνου

Σύμφωνα με μελέτες, όσοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ και οι καπνιστές έχουν περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του στόματος από εκείνους που δεν πίνουν και δεν καπνίζουν. Τουλάχιστον τα τρία τέταρτα των κρουσμάτων με στοματικό καρκίνο θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν οι ασθενείς σταματούσαν το κάπνισμα και το αλκοόλ, ενώ για την αύξηση των στοματικών καρκίνων ευθύνονται ακόμη η ηλικιακή ακτινοβολία αλλά και ο ιός HPV, γνωστός ως ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων που είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενος.

Όπως αναφέρθηκε στην ημερίδα, το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος αποτελεί το πιο συχνό κακόηθες νεόπλασμα της στοματικής κοιλότητας, σε ποσοστό περίπου 90% και συνηθέστερη θέση εντόπισης τη γλώσσα.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα του καρκίνου του στόματος είναι έλκος ή εξόγκωμα στο στόμα που δεν επουλώνεται (το 80% των ατόμων με καρκίνο του στόματος έχουν αυτό το σύμπτωμα), ενόχληση στο στόμα που δεν υποχωρεί, μία λευκή ή κόκκινη κηλίδα στο στόμα ή στο φάρυγγα, δυσκολία ή πόνος κατά τη μάσηση ή την κατάποση.

Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται ακόμη ανώδυνο εξόγκωμα στον τράχηλο (σχετίζεται κυρίως με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων), ασυνήθιστη αιμορραγία ή μούδιασμα στο στόμα, απώλεια δοντιών χωρίς εμφανή αιτία, δυσκολία στην κίνηση της γνάθου, απώλεια βάρους.

Οι ειδικοί κατά τη διάρκεια της ημερίδας έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου λέγοντας πως στοματικές βλάβες που επιμένουν και εγείρουν ισχυρό βαθμό υποψίας για κακοήθεια, πρέπει να παραπέμπονται για περαιτέρω εκτίμηση, εργαστηριακό έλεγχο και βιοψία. Όσο για βλάβες που φαίνονται αρχικά αθώες, θα πρέπει να παρακολουθούνται για 2-3 εβδομάδες και εάν συνεχίζουν να είναι παρούσες, να παραπέμπονται για περαιτέρω έλεγχο.

Θεραπεία

Στη θεραπεία του καρκίνου του στόματος οι παράγοντες που επηρεάζουν τη θεραπευτική του αντιμετώπιση είναι πολλοί (μέγεθος, θέση, στάδιο, μεταστάσεις), ενώ καθοριστικά κριτήρια για την επιλογή του θεραπευτικού σχήματος αποτελούν η ηλικία, η πρόγνωση και η ποιότητα ζωής των ασθενών μετά τη θεραπεία, ανέφερε ο Kαθηγητής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής στο ΑΠΘ Λάμπρος Ζουλούμης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η ποιότητα ζωής των ασθενών επηρεάζει την απόφαση για εκτεταμένη ή μη παρέμβαση και εξαρτάται από την ικανότητα επανάκτησης των βασικών λειτουργιών, όπως η ομιλία, η μάσηση, η κατάποση, καθώς και η αισθητική του προσώπου. Όπως διευκρίνισε ο κ. Ζουλούμης, υπάρχει η ριζική θεραπεία, η οποία είναι επιθετική και έχει ως στόχο την ύφεση της νόσου και την ίαση του ασθενούς (κρίνεται ανά πενταετία) και η παρηγορητική θεραπεία, η οποία δεν είναι επιθετική και ενέχει λιγότερους κινδύνους και παρενέργειες. Σε αυτή τη θεραπεία προέχει η ανακούφιση των ασθενών από τα συμπτώματα και η παράταση της ζωής τους.